VCM_042025_LR

SUPPLY CHAIN MANAGEMENT

zoals de export van halffabricaten binnen de EU, die vervolgens worden verwerkt en naar de VS worden geëxporteerd. Zo bedraagt de directe blootstelling van België aan de VS ongeveer 0,9% van het bbp, maar door de EU-export naar de VS neemt dat percentage toe tot 1,54%. Dat is meteen ook de relevante blootstelling via de waardeketens van de EU om de potentiële impact van Amerikaanse tarieven te evalueren. Daarnaast verloopt een klein deel nog indirect via andere wereldde len. Wanneer president Trump met zijn plan nen doorgaat, dan wordt geschat dat de totale blootstelling van België aan de VS ongeveer 2,1% van het bbp zal bedragen.” Impact op korte en lange termijn Dat betekent evenwel niet dat België effectief 2,1% van het bbp zal verliezen wanneer de VS tarieven aan de EU oplegt. “Op korte termijn – dan denken we aan een periode van één à twee jaar – zal de impact eerder beperkt zijn”, aldus Ruben Dewitte. “In die tijd kan de pro ductie in de VS zich nauwelijks aanpassen en hebben alternatieve handelsroutes nog geen tijd gekregen om zich te ontwikkelen.” Als producten duurder worden door stijgende transporttarieven, zal dat uiteraard wel een effect op de prijs hebben. De prijselasticiteit

FIGUUR 2 Top exportproducten naar de VS in 2023

dig in eigen land wordt geproduceerd. Ons land importeert vaak halffabricaten, voegt er binnenlandse waarde aan toe door ze te ver werken en exporteert daarna de verwerkte producten. Zo kan België aluminiumplaten importeren, ze omvormen tot auto-onderde len om die vervolgens te exporteren. De bin nenlandse toegevoegde waarde in dit proces omvat bijvoorbeeld ook binnenlands gele verde R&D-diensten die betrokken zijn bij de productie. De totale exportwaarde bestaat uit zowel de binnenlandse toegevoegde waarde als de waarde van de buitenlandse halffabri caten. “Uit analyses blijkt dat de export naar de VS voor een Belgisch product gemiddeld bestaat uit 44% binnenlandse toegevoegde waarde en 55% waarde toegevoegd uit het buiten land. Voor 1% is het niet duidelijk”, aldus Ruben Dewitte. “We zien daarbij echter een duidelijke sectorale heterogeniteit. Zo heb ben sectoren als de chemie en farmaceutica (zie figuur 3) en ook voedingsmiddelen en dranken over het algemeen een hogere bin nenlandse toegevoegde waarde dan secto ren die sterk afhankelijk zijn van buitenlandse grondstoffen. Denk daarbij aan basismetalen en aardolieproducten, of productie die deel uitmaakt van waardeketens verspreid over meerdere landen, zoals de automobielsector.

Belgische bbp dat is blootgesteld aan directe handelsrelaties met de VS, aangezien het bbp een maatstaf is voor toegevoegde waarde. R. Dewitte: “We stellen bijvoorbeeld vast dat de voedings- en drankensector, ondanks de kleinere exportwaarde, een grotere bloot stelling aan de VS heeft in termen van Bel gisch bbp (zie figuur 3). IJzer, staal en alumi nimum – waarvoor Donald Trump intussen het decreet voor een tariefstijging van 25% heeft ondertekend – is daarentegen veel min der blootgesteld in termen van bbp. Door de sterke integratie van België in internationale supply chains moeten we ook rekening hou den met de blootstelling via indirecte kanalen,

FIGUUR 3 Blootstelling van de Belgische toegevoegde waarde aan de Ame rikaanse markt via verschillende handelskanalen in 2022 (% van het bbp)

Die binnenlandse toegevoegde waarde geeft een duidelijker beeld van het aandeel van het

26

WWW.VALUECHAIN.BE