2025 02 VCM

TRANSPORT MANAGEMENT

tiseerd transport evolueert”, meent Jaco van Meijeren. Bij TNO vervult hij de rol van senior lead consultant Supply Chain Innovation. “Daarnaast zijn er nog verschillende manie ren waarop CAT voor logistieke bedrijven van betekenis kan zijn. Het tekort aan medewer kers zal wellicht nog toenemen. Bepaalde taken in de sector, zoals continu met een vrachtwagen dezelfde korte afstand afleggen, is dan ook geen aantrekkelijke job. Door trans port op het bedrijfsterrein te automatiseren, los je deels het arbeidstekort op en haal je repetitief werk uit het takenpakket van je col lega’s. Bij toepassingen op een grotere schaal heb je ook maatschappelijk een impact. In een efficiëntere aansturing van transport en logis tiek zit een duurzaamheidswinst.” Automatisering, digitalisering en de energietransitie Dat zijn de drie pijlers van de onderzoeks groep waartoe Elisah van Kempen en Jaco van Meijeren behoren. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. “Stapsgewijs ontwik kelen we zelfrijdende vrachtwagens, en die worden op een gegeven moment elektrisch”, legt Jaco van Meijeren uit. “Wil je dat soort voertuigen optimaal inzetten, dan komt het erop aan planningsalgoritmes te ontwikkelen en een balans te zoeken tussen kosten, duur zaamheid en betrouwbaarheid. Bij CAT is het heel belangrijk met de minste complexiteit te beginnen en langzaamaan op te schalen.” Vandaag onderzoekt de groep wat mogelijk is binnen afgesloten bedrijfsterreinen. “Bin nen het hek van een bedrijfsterrein hoef je nog geen rekening te houden met toelatin gen door de overheid. Op privéterrein kun je experimenteren en zien wat werkt en wat niet”, klinkt het. “Wanneer het geautomati seerde transport de verwachte voordelen oplevert, kun je nadenken over hoe de com plexiteit zal toenemen als je de voertuigen een klein eindje over een openbare weg laat rijden. Waarmee moet je dan rekening hou den? Vervolgens maak je dezelfde denkoefe ning voor het rijden over een langere afstand. Daar werken we naartoe, maar of we dat sta

dium zullen bereiken, zullen we gaandeweg ondervinden.” Een haalbare kaart voor bedrij ven? Volgens Elisah van Kempen erkennen veel logistieke spelers het potentieel van de tech nologie, maar vinden ze autonoom transport nog een te grote uitdaging. Daarom startte haar team onlangs het project CAT4Yards. “Met drie clusterbedrijven analyseren we het proces van werken met een geautomatiseerd voertuig – in plaats van er al in de praktijk mee aan de slag te gaan”, vertelt ze. “We denken na over wat nodig is om het concept operati oneel te maken, en welk effect dat autonoom transport op de organisatie zou hebben. Moet je dan bijvoorbeeld aanpassingen doorvoe ren op het vlak van je fysieke infrastructuur of connectiviteit? Toepassingen zullen ons ook inzicht geven op systeemniveau.” Door op die vragen een antwoord te formule ren, kunnen het team en het clusterbedrijf een inschatting maken van wat CAT in deze spe cifieke casus zou opleveren. “Vaak zijn bedrij ven dus nog zoekende, maar het begint toch op gang te komen”, besluit de onderzoeker. Jaco van Meijeren pikt in: “Er zijn een aantal usecases waar een grote nadruk ligt op het technologische aspect. Wij gaan op zoek naar welke mogelijkheden nieuwe voertuigtechno logie kan bieden en wat een implementatie met zich mee zou brengen voor een specifiek bedrijf. Met zowel de technologieleveranciers als de logistieke bedrijven schetsen we het volledige plaatje.” De consultant wijst op het ontstaan van een nieuwe rol in de logistiek. “Want wie zal het autonome voertuig aansturen? En hoe? Heb je een controlekamer nodig? En stel dat iets fout loopt, wie is dan verantwoordelijk?” Elisah van Kempen vult aan: “Het is belangrijk niet alleen te kijken hoe autonoom een voertuig is, maar ook naar het hele systeem errond. Als een controletoren vanop een afstand het voertuig bestuurt, hoort daar nog functionaliteit bij. Ook een volledig autonoom Level 4-voertuig

gaat in principe gepaard met een back-up- of safetydriver – eventueel in een controlekamer – die kan ingrijpen wanneer nodig.” Struikelblokken Wat zijn momenteel de grootste bezorgd heden bij bedrijven die overwegen CAT te implementeren? Volgens Elisah van Kempen is veiligheid er zeker een. “Continu zijn we in de weer om de veiligheid op orde te brengen. Logistieke bedrijven willen er ook duidelijk heid over of CAT hen iets zal opleveren. De vraag of de investeringen zullen renderen, weegt zwaarder door dan het duurzaamheids aspect, bijvoorbeeld. Dat wijst des te meer op de noodzaak van een transportsysteem dat binnen de organisatie past en de efficiëntie van de processen verhoogt.” Ondanks aanvankelijke interesse in het onder werp verschoof de aandacht voor ‘truck pla tooning’ op basis van voortschrijdend inzicht naar volledig autonoom rijden. Bij truck pla tooning volgen een of twee trucks hun voor Jaco van Meijeren, senior lead consultant Supply Chain Innovation bij TNO: “Stapsgewijs ontwikkelen we zelfrijdende vrachtwagens, en die worden op een gegeven moment elektrisch. Wil je dat soort voertuigen optimaal inzetten, dan komt het erop aan planningsalgoritmes te ontwikkelen en een balans te zoeken tussen kosten, duurzaamheid en betrouwbaarheid.”

103

VALUE CHAIN MANAGEMENT - JANUARI-FEBRUARI 2025