VCM_042025_LR

TRANSPORT- EN DISTRIBUTIEMANAGEMENT

over gaat maken, krijg je onvermijdelijk ook hier, net zoals in het VK, een wildgroei aan automatennetwerken”, vreest Geert Verbelen. “Als marktleider zal Bpost sowieso veel meer automaten moeten installeren.” Een proces dat nu al gaande is, zoals de eerder aange haalde aankondiging al aantoonde. “Maar naast Bpost zijn er nog drie grote spelers waar je bijna zeker van kunt zijn dat ze op termijn ook bij ons een automatennetwerk gaan uit bouwen: Amazon, InPost en PostNL. Want ze hebben de pakketautomaten, ze hebben er ervaring mee en ze hebben de volumes.” Kun je al die netwerken nog zo naast elkaar laten bestaan? Dat is de hamvraag, ook voor Geert Verbelen. “Misschien moet je eerder naar een set-up gaan zoals bij het spoor,” sug gereert hij, “waarbij Infrabel de infrastructuur beheert en er een aantal operatoren zijn die een dienst aanbieden op basis van dat ene netwerk. Maar als je die infrastructuur voor pakketautomaten effectief gaat delen, moet je dat wel op zo’n manier doen dat het een fair aanbod is voor iedereen.” Ruimte voor stadslogistiek Eén ding staat vast voor de VIL-consultant: “Als we geen afspraken maken over de verdere ont wikkeling van die netwerken, zal er sowieso een enorme strijd losbarsten over de locaties waar dergelijke automaten kunnen worden geplaatst.” Pakketautomaten nemen nu een maal ruimte in, niet alleen private maar ook publieke. Daarbij dringt de vraag zich op of er ook niet een belangrijke rol is weggelegd voor de overheid als het gaat om het toewijzen van openbare ruimte aan al die automaten. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de mogelijke impact op de mobiliteit, lees: de ruimte in het verkeer. Feit is in elk geval dat – zoals wel vaker gebeurt bij innovaties – het succes van pakketautomaten de meeste steden heeft verrast en hun bestuur ders in snelheid heeft gepakt. Ook deze nieuwe dienstverlening ontwikkelde zich immers veel sneller dan het beleid ter zake en de regelge ving die op haar ontwikkeling moet toezien.

In België, waar naast marktleider Bpost enkel de aanwezigheid van Mondial Relay echt het vermelden waard lijkt, blijft het aantal netwerken van pakketautomaten voorlopig relatief beperkt.

diende gebieden, en logistieke diensten integre ren in de strategie voor mobiliteitshubs van de stad. De plannen van de stad richtten zich con creet op het uitbreiden van pakketautomaten voor meerdere vervoerders en het optimaliseren van locaties in de buurt van transportknooppun ten om de loopafstand te bevorderen. Naar een regionale standaardise ring? Zullen carrier-neutrale netwerken effectief aan trekkelijker zijn voor lokale gemeentebesturen, als het aankomt op het toewijzen van publieke ruimte aan pakketautomaten? De tijd zal het ongetwijfeld uitwijzen. “Vanuit logistiek opzicht zijn wij er alvast geen voorstander van om dat louter op lokaal niveau te regelen”, geeft Geert Verbelen tot besluit nog mee. “Als je gaat naar een standaardisering van dat aanbod, zal dat toch minstens op regionaal niveau moeten plaatsvinden en bij voorkeur zelfs op federaal niveau. Al was het maar om te vermijden dat de carriers zich opnieuw gecon fronteerd zien met een verschillend beleid en wetgeving naargelang de locatie, zoals dat vandaag helaas al het geval is voor de toe gang zelf tot de steden. Een herhaling van dat scenario zien wij liever niet gebeuren.” JDP

Sommige overheidsinstanties proberen de nieuwe uitdaging nu pragmatisch het hoofd te bieden door een middenweg te zoeken tussen het toestaan van dergelijke diensten om zich vrij doorheen het straatbeeld te verspreiden, en het beheren van de extra druk die ze kunnen leggen op de openbare ruimte, het verkeer en de alge mene levenskwaliteit. Andere overheidsinstan ties verkiezen een meer strategische, gestructu reerde aanpak. Stad Groningen: ruimtelijke ana lyse Een mooi voorbeeld van dat laatste biedt de Nederlandse gemeente Groningen. In samen werking met de Rijksuniversiteit Groningen en het Europese adviesbureau Bax, gespecialiseerd in innovatie, presenteerde die gemeente eind 2023 een raamwerk voor een open systeem van pakketautomaten. Een belangrijk onderdeel van die academisch onderbouwde oefening was een ruimtelijke analyse die de potentiële plaatsing van pakket automaten moest helpen bepalen. Die analyse, waarvoor met name Bax instond, diende daarbij een drievoudig doel: autoverkeer voor het opha len van pakketten zoveel mogelijk vermijden, de bestaande private automatennetwerken aanvul len door faciliteiten toe te voegen in onderbe

69

VALUE CHAIN MANAGEMENT - MAART-APRIL 2025