VCM_062025_LR

SUSTAINABILITY

Maakt crowds verwachtinge Particuliere bezorging

in de stedelijke logistiek. “Bepaalde studies stellen dat je er veertig tot vijftig procent van de bestelwagenritten mee zou kunnen vervangen, maar volgens onderzoek waarbij ik betrokken ben, vervang je er in 2027 maximaal drie procent van de bestelwagens mee”, aldus Bram Kin. “Daar zijn verschillende redenen voor, maar vooral het gebrek aan flexibiliteit weegt door. Veel koeriers leveren in meer dan één stad en dat lukt niet met een licht elektrisch voertuig. Dus moet je de lading overbrengen naar een ander transportmiddel. Dat vraagt ruimte – en die is schaars.” Hoe kan innovatie succesvol zijn? Bovenstaande voorbeelden scheppen duidelijkheid over het effect van bepaalde ingrepen. “Belangrijk om te weten is dat er niet zoiets bestaat als die ene ‘silver bullet’, weet Bram Kin. “Wat in de praktijk het beste werkt, hangt af van de keten, de klanten, de stad én het gebied in die stad. Ste den diversifiëren daar ook in, waarbij ze bepaalde gebieden toegankelijker maken dan andere.” “Als we stadslogistiek willen organiseren op een manier die kostenefficiënt is, die weinig milieu-impact heeft en die de klant tevreden houdt, moeten we het vraagstuk samen oplossen. De ontvangers, de dienstverleners en de overheden moeten dus veel meer met elkaar praten. Ik zie daar wel al positieve ontwikkelingen. Stedelijke besturen hebben tegenwoordig medewerkers die logistiek niet louter als verkeer beschouwen, maar bekij ken hoe we steden goed bevoorraad houden.” Consistent beleid En dan nog iets: het grote publiek ziet logistiek niet graag in het straat beeld. B. Kin: “Hoe vaak hoor ik mensen niet klagen dat er een bestelwagen met pakjes voorbijrijdt op het moment dat ze met hun kinderen naar school trekken, terwijl die wagen misschien net naar hun adres onderweg is om er iets af te leveren? Bestelwagens, vrachtwagens, cargobikes: koeriers moeten er ergens mee naartoe. We moeten meer ruimte laten aan logis tieke faciliteiten, in en rond de stad, en aan de voertuigen zelf. We hebben nood aan flexibele loszones. En we moeten een consistent langetermijn beleid rond logistiek voeren.” Auto’s kun je de stad uitduwen, weten we intussen. Maar logistiek? “Het kan efficiënter en zonder emissie, maar je krijgt logistiek minder makkelijk de stad uit”, meent Bram Kin. “Je kunt een supermarkt nu eenmaal niet met honderd cargobikes bevoorraden, dat moet je echt met één vracht wagen doen. De sector moet zijn distributiecentra aantrekkelijker en meer multifunctioneel maken. Kijk naar Ikea in Utrecht, dat op het dak een voet balveld heeft. We moeten ook meer inzetten op digitalisering om ervoor te zorgen dat leveringen met minder impact worden uitgevoerd. En wees maar zeker: er is ook ruimte voor kleinere, specialistische koerierbedrijven in de stad, die de lokale context en klanten kennen. Maar niet louter om het zoveel ste pakje te leveren, wel met extra service. Ook voor die innovatie is er plaats.” TD

B ij debatten over het verminderen van de hoeveelheid lucht in voertuigen, kijken we haast meteen in de richting van het vracht vervoer. Toch verplaatsen ook veel personenwagens zich meer maals per dag met een lege kofferbak. Uit cijfers van de Vlaamse overheid blijkt bovendien dat de bezettingsgraad per auto in 2022 1,8 passagiers bedroeg. De achterbank biedt dus eveneens vrije ruimte. Crowdshipping vormt een interessante piste om die bezettingsgraad op te krikken. Patrick Stokkink, assistent-professor bij het departement Techno logy, Policy and Management aan de TU Delft, ziet verschillende invullingen van crowdshipping. De meest populaire is de vorm waarbij je koeriers inhuurt die zich speciaal verplaatsen om pakketten te vervoeren. Die werkwijze ver toont veel parallellen met het Uber-model en leunt dicht aan bij de formules van Colruyt Group en Electro Depot, die we verder in dit artikel belichten. Het onderzoek van de assistent-professor spitst zich evenwel toe op bestaande vervoersstromen. De particulier pikt dus een pakketje mee op de route die hij sowieso al zou hebben afgelegd. De koppeling tussen de opdrachtgever en de gelegenheidskoerier vindt plaats via een app of een platform. Acht jaar geleden publiceerde Value Chain Manage ment voor het eerst een bijdrage over crowdship ping. Experts dichtten het logistieke model waarbij particulieren pakketten bezorgen toen een mooie toekomst toe. Duurzaamheid en (kosten)efficiën tie lijken vandaag meer dan ooit niet te versmaden argumenten, maar raakt crowdshipping nu ook echt van de grond? We leggen ons oor te luisteren bij onderzoeker Patrick Stokkink van de TU Delft en polsen naar de ervaringen van Colruyt Group en Electro Depot.

80

WWW.VALUECHAIN.BE