VCM_112025_LR

SUPPLY CHAIN MANAGEMENT

Kompas in een chaotische wereld Waarom VUCA niet meer is wat het ooit was De term VUCA wordt veelvuldig gebruikt om de uitdagingen van onze huidige supply chains en logistiek toe te lichten en ons te waarschuwen voor de veranderende wereld waar we in moeten werken. VUCA, wat staat voor ‘volatility’, ‘uncertainty’, ‘complexity’ en ‘ambiguity’, is al lang niet nieuw, maar het is tegen woordig relevanter dan ooit. Sterker zelfs, wat eens een denkkader was voor uitzonderlijke omstandighe den, is nu de dagelijkse praktijk. Het klassieke VUCA-model zou dan ook wel eens aan een upgrade toe kunnen zijn.

D e term VUCA werd al eind de jaren 1980 geïntroduceerd door het U.S. Army War College. De aanleiding? De wereldorde na de Koude Oor log veranderde radicaal. De vaste geopolitieke tegenstellingen die decennialang houvast hadden geboden, vielen weg. De Sov jet-Unie implodeerde, het Warschaupact ver dween en regionale conflicten en asymmetri sche dreigingen namen toe. Leiders, zowel uit militaire kringen als uit de politiek en het bedrijfsleven zagen zich plots geconfronteerd met een onvoorspelbare wereld waarin oude zekerheden vervlogen. Waar voorheen gevestigde tegenstanders en voorspelbare scenario’s de norm waren, moesten zij nu navigeren in een omgeving die ‘volatiel’ was. De veranderingen in die periode waren zowel plots als ingrijpend: de val van de Berlijnse Muur; het einde van de Sovjet-Unie (1991) waar in minder dan een jaar een wereld macht verdween en vijftien nieuwe staten ontstonden, elk met een eigen koers; ‘Black

Monday’, de vergeten beurscrash in 1987; ‘Black Friday’ in 1989; en technologische doorbraken zoals de opkomst van het internet halverwege de jaren 1990 en de snelle verspreiding van mobiele telefonie en toegang tot het internet.

met zich mee, waardoor bestaande bedrijfs modellen en supply chains zich in hoog tempo moesten transformeren. Alles was ‘onzeker’ en ‘complex’. Voorspellingen bleken vaak onjuist en beschikbare informatie was dikwijls onvol ledig of tegenstrijdig. Oorzaken en gevolgen waren niet lineair, verweven en vaak onzicht baar. Zelfs met alle feiten op tafel bleef het

Opkomende technologieën brachten een nieuwe dimensie van snelheid en connectiviteit

VUCA begon als militaire noodzaak, groeide uit tot een managementklassieker en is inmiddels het stan daardkompas geworden voor wie wil navigeren in een wereld zonder vaste kaarten.

19

VALUE CHAIN MANAGEMENT - NOVEMBER-DECEMBER 2025